तर?

     एकेरी वळणदार रस्ता, गाडीत चालू असलेली गाणी आणि एकांत. आजूबाजूने उंच झाडं पण थंडीने त्यांची पालवी हरवलेली. तो वळणदार रस्ता एका मोठ्या तळ्याला वेढा घालून जातो. तळ्याचं रूप रोज बदलतं. त्या तळ्याला वेढा घालून जात असताना, रोज मनात विचार येतो, आता गाडीचा तोल गेला आणि गाडी तळ्यात पडली तर? मग तळ्यात असताना गाडीची दारं बंद होणार. मग मी बाहेर कशी पडणार? एका सिरीयल मध्येदाखवलं होतं एकदा अशीच एकजण त्या पाण्यात बुडून गेलेली मुलगी. मग गाडी आतच तळाला अडकून राहिली तर कुणाला कळणार कसं  मी आत आहे ते? 

       त्या विचारांना मागं टाकत पुढं गेलं की एका छोट्याशाच डोंगरावर जाणारा चढणीचा रस्ता. त्याच्या कपारी बघून सह्याद्रीची आठवण होते. पुणे मुंबई रस्त्याच्या अशा उंच कपारींना दरड कोसळू नये म्हणून जाळी लावलेली असते. मग मला त्या भुईसपाट झालेल्या गावाची आठवण येणे. माळीण की काय नाव त्याचं? हे विचार करत असतांना समोरुन एखादी गाडी आली आणि माझ्या गाडीच्या कोपराला ठोकून गेली तर?  

       एखाद्या दिवशी ऑफिसमध्ये सुंदर एकदम फिकट पिवळ्या रंगाचा टॉप घातलेला. एका हातांत लॅपटॉप, पाण्याची बाटली, फोन, वही आणि दुसऱ्या हातात कॉफीचा कप, वाफाळता. मीटिंगला उशीर होतोय. जरासं घाईत चालताना कोपऱ्यावर वळले आणि समोरुन येणाऱ्या माणसाने धडक दिली तर? कॅंटीनमध्ये ट्रे मधलं खरकटं कचरा पेटीत टाकताना सोबत वालेट किंवा आय-डीही चुकून टाकलं गेलं तर? 

      मुलगा डायनिंग टेबलच्या खाली पडलेली वस्तू उचलण्यासाठी खाली वाकला आणि वर उठतांना त्याच्या डोक्याला लागलं तर? मुलं घरात खेळतांना, मस्ती करताना, दार आपटलं आणि एखाद्याचं त्या दारात बोट चिमटलं तर? एखाद्या मैत्रिणीच्या नुकत्याच जन्मलेल्या बाळाला हातात घेतांना ते एकदम सटकलं तर? मुलीला सायकल शिकवताना हात सोडून दिला आणि ती पडून तिचं हाड मोडलं तर? कपडा इस्त्री करुन झाल्यावर गरम इस्त्री तशीच गादीवर राहिली तर? 

       काय चुकीचं घडू शकतं याचे दिवसभरात असे लाखो विचार येतात किंवा येत नसले तरी त्यांची शक्यता कुठे ना कुठे असतेच ना ? या अशा शक्यतांचा विचार केला तर, आपण एक आख्खा दिवस जगतो हे आश्चर्यच की. नाही का? हा इतका मोठा 'तर' असूनही आपण जगतच राहतो अगदी काहीच घडत नसल्यासारखे. 

विद्या भुतकर. 

मेक युवर बेड

मागच्या वर्षाच्या शेवटी जराशी नाऊमेद होते. दोन महिन्यांत काडीचंही लिखाण केलं नाही, ना काही नियमित व्यायाम किंवा अजून काही. रोजचा येणारा दिवस एकदम कंटाळवाणा वाटत होता. मग एक दिवस माझ्या मैत्रिणीच्या दीदीने फेसबुकवर पोस्ट केलेला एक व्हिडीओ आठवला. एका ऍडमिरलने युनिव्हर्सिटी ऑफ टेक्सास च्या २०१४ मधील ग्रॅज्युएशनच्या  वेळी दिलेल्या भाषणाचा. 

       तर त्या भाषणाची सुरुवात त्याने अशी केली होती. सहा महिन्यांच्या त्याच्या SEAL ट्रेनिंगमध्ये सर्वात पहिली आणि महत्वाची गोष्ट शिकवली जाते ती म्हणजे रोज सकाळी उठून आपला बेड व्यवस्थित लावायचा. प्रत्येकवेळी तो बेड ठराविक पद्धतीनेच लागलेला असला पाहिजे, त्याचे कोपरे काटकोनात दुमडलेले असले पाहिजेत, उशी मध्यभागी ठेवलेली असलीच पाहिजे असं बरंच काही. आता तसं पाहिलं तर बाकीच्या ट्रेनिंगच्या मानाने हे सर्वात छोटं आणि साधं काम. पण त्याचं महत्व काय हे ऍडमिरलनी सांगितलं होतं. आणि मला ते इतकं पटलं होतं की ते कायमस्वरूपी लक्षात राहिलं. मग काही दिवसांपूर्वी मी शोधून त्यांचं पुस्तक घेऊन आले वाचायला. 

इथे त्यातला तो परिच्छेद तसाच्या तसा देत आहे. 

"It was a simple task, mundane at best. But every morning we were required to make our bed to perfection. It seemed a little ridiculous at the time, particularly in light of the fact that we were aspiring to be real warriors, tough battle-hardened SEALs, but the wisdom of this simple act has been proven to me many times over. 

     If you make your bed every morning, you will have accomplished the first task of the day. It will give you a sense of pride and it will encourage you to do another task and another and another. By the end of the day, that one task completed will have turned into many tasks completed. Making your bed  will also reinforce the fact that little things in life matter. And by any chance, if you have a miserable day, you will come home to a bed that is made-that you made- and a made bed gives you encouragement that tomorrow will be better. 

If you want to change the World, start off by making your bed." 

खरंतर हे लिहिल्यानंतर मी अजून काही लिहायची गरजच नाही. पण माझा अनुभव सांगावा वाटला. त्या दोन महिन्यांत, जेंव्हा मला काही करावंसं वाटत नव्हतं किंवा काही काम होत नाहीये असं वाटत होतं, दिवसाच्या शेवटी निदान माझ्याकडे छान आवरलेला बेड तरी होताच. 

        तशीच अनेक छोटी कामं असतात जी पाहिली की वाटतं त्यात काय एव्हढं? अगदी ठरविक वेळेत उठणं, झोपणं, रोज सकाळी १५ मिनिटं कुणाला व्यायाम करणं किंवा अजून काही. कुणाला घरी आई-वडिलांना एखादा मेसेज किंवा फोन करायचा असेल. किंवा अगदी माझी मैत्रीण करते तसं. ती रोज आमच्या मैत्रिणींच्या ग्रुपवर 'गुड मॉर्निंग' चा एक मेसेज टाकते. कधी वाटतं ती इतक्या नियमाने कसं करू शकत असेल? पण दिवसाच्या शेवटी, काहीही ठीक नसलं तरी वाटतं, अरे निदान आपल्याला एक मैत्रीण आहे जी रोज नियमितपणे आपल्याला एक मेसेज का होईना करतेच. :) 

असो. पुस्तक आणि व्हिडीओ दोन्हीही खूप प्रेरणादायी आहेत. त्यातले काही अनुभव छान मांडले आहेत. एकदम छोटं आणि वाचायला सुटसुटीत पुस्तक आहे. 

मला अजून काही आवडलेली वाक्यं,

"If you want to change the world, dont back down from the sharks."

"If you want to change the world, you must be your very best in the darkest moment."

"If you want to change the world, start singing when you're upto your neck in mud." 

नक्की वाचावं. 

विद्या भुतकर.